Na osnovu člana 123. tačka 3. Ustava Republike Srbije, člana 59. stav 5. Zakona o korišćenju obnovljivih izvora energije („Službeni glasnik RS”, broj 40/21) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05 – ispravka, 101/07, 65/08, 16/11, 68/12 – US, 72/12, 7/14 – US, 44/14 i 30/18 – dr. zakon),
Vlada donosi
Uredbu o kriterijumima, uslovima i načinu obračuna potraživanja i obaveza između kupca – proizvođača i snabdevača
Uredba je objavljena u "Službenom glasniku RS", br. 83/2021 od 27.8.2021. godine, a stupila je na snagu 4.9.2021.
I. UVODNE ODREDBE
Predmet uređivanja
Član 1.
Ovom uredbom propisuju se kriterijumi, uslovi i način obračuna potraživanja i obaveza između kupca – proizvođača i snabdevača.
Značenje izraza
Član 2.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovoj uredbi imaju sledeće značenje:
1) garantovani snabdevač je snabdevač koji obezbeđuje javnu uslugu garantovanog snabdevanja u skladu sa zakonom kojim se uređuje energetika;
2) domaćinstvo je zajednica lica čiji članovi zajedno stanuju, zajedno se hrane i troše ostvarene prihode, odnosno samac koji samostalno živi, samostalno se hrani i troši ostvarene prihode, u skladu sa zakonom;
3) isporučena električna energija je aktivna električna energija koju objekat za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora isporuči u elektroenergetski sistem;
4) krajnji kupac je pravno ili fizičko lice ili preduzetnik koji kupuje električnu energiju za svoje potrebe, odnosno za potrebe domaćinstva;
5) kupac – proizvođač je krajnji kupac koji je na unutrašnje instalacije priključio sopstveni objekat za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora energije, pri čemu se proizvedena električna energija koristi za snabdevanje sopstvene potrošnje, a višak proizvedene električne energije isporučuje u prenosni sistem, distributivni sistem, odnosno zatvoreni distributivni sistem, osim u slučaju stambene zajednice kada se priključenje vrši u skladu sa ovom uredbom;
6) mali kupci električne energije su krajnji kupci (pravna lica i preduzetnici) koji imaju manje od 50 zaposlenih, ukupan godišnji prihod u iznosu do deset miliona evra u dinarskoj protivvrednosti, čiji su svi objekti priključeni na distributivni sistem električne energije napona nižeg od 1 kV i čija je potrošnja električne energije u prethodnoj kalendarskoj godini do 30.000 kWh u skladu sa zakonom kojim se uređuje energetika i koji u zavisnosti od instalisane snage proizvodnog objekta ima prava i obaveze u skladu sa ovom uredbom;
7) nadležni operator sistema je operator prenosnog, distributivnog, odnosno zatvorenog distributivnog sistema na koji je objekat kupca – proizvođača priključen;
8) neto električna energija predstavlja razliku ukupne preuzete i ukupne isporučene električne energije kupca – proizvođača u prenosni, distributivni, odnosno zatvoreni distributivni sistem u toku jednog meseca, utvrđene u kWh na osnovu očitavanja brojila električne energije koja ispunjavaju propisane metrološke zahteve i utvrđuje se po vremenima primene tarifa za aktivnu energiju zasebno u skladu sa ovom uredbom;
9) neto merenje je način obračuna neto električne energije, pri kome se viškom isporučene električne energije, u toku jednog meseca, umanjuje količina neto električne energije u toku narednog obračunskog perioda, u skladu sa zakonom;
10) neto obračun je način obračuna neto električne energije, pri kome se vrednost viška predate električne energije, u toku jednog meseca obračunava i naplaćuje na osnovu ugovora između kupca – proizvođača i snabdevača, u skladu sa zakonom;
11) obračunski period je po pravilu jedan kalendarski mesec;
12) potpuno snabdevanje je prodaja električne energije kod koje količina električne energije za obračunski period nije utvrđena ugovorom o snabdevanju, već krajnji kupac ima pravo da odredi količinu, na osnovu ostvarene potrošnje na mestu primopredaje u skladu sa zakonom kojim se uređuje energetika;
13) preuzeta električna energija je električna energija koju preuzme kupac – proizvođač iz elektroenergetskog sistema;
14) proizvodni objekat je postrojenje za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora energije priključen na unutrašnju instalaciju objekta kupca – proizvođača;
15) skladištenje električne energije je čuvanje proizvedene električne energije u skladištu do trenutka u kome će biti korišćena, u skladu sa zakonom;
16) snabdevač je učesnik na tržištu električne energije koji obavlja energetsku delatnost snabdevanja električnom energijom;
17) stambena zajednica je pravno lice osnovano u skladu sa zakonom kojim se uređuje stanovanje i održavanje zgrada koje može da postane kupac – proizvođač električne energije stambene zgrade u skladu sa ovom uredbom;
18) prilagođenje mernog mesta je ugradnja dvosmernog mernog uređaja električne energije sa funkcijom daljinskog upravljanja i očitavanja, kao i drugih potrebnih uređaja, u skladu sa pravilima o radu nadležnog operatora sistema.
Drugi izrazi koji se koriste u ovoj uredbi, a nisu definisani u stavu 1. ovog člana, imaju značenje utvrđeno zakonom kojim se uređuje korišćenje obnovljivih izvora energije i zakonom kojim se uređuje energetika.
Svi izrazi u ovoj uredbi upotrebljeni u muškom rodu podrazumevaju se i u ženskom rodu i obrnuto.
II. KRITERIJUMI ZA OBRAČUN POTRAŽIVANjA I OBAVEZA IZMEĐU KUPCA – PROIZVOĐAČA I SNABDEVAČA I USLOVI ZA STICANjE STATUSA KUPCA – PROIZVOĐAČA
Kriterijumi za obračun potraživanja i obaveza između kupca – proizvođača i snabdevača
Član 3.
Način obračuna potraživanja i obaveza između kupca – proizvođača i snabdevača zavisi od kategorije krajnjeg kupca koji je postao kupac – proizvođač.
Ako je kupac – proizvođač domaćinstvo ili stambena zajednica, odnosno jedan ili više članova skupštine stambene zajednice, snabdevač je dužan da obračuna potraživanje putem neto merenja i da obaveze sa kupcem – proizvođačem uredi putem ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem.
Ako kupac – proizvođač nije domaćinstvo ili stambena zajednica, snabdevač sa kupcem – proizvođačem putem neto obračuna slobodno ugovara uslove obračuna uzajamnih potraživanja i obaveza.
Opšti uslovi za sticanje statusa kupca – proizvođača
Član 4.
Krajnji kupac električne energije stiče status kupca – proizvođača:
1) ako je zaključen ugovor o potpunom snabdevanju, sa neto merenjem odnosno neto obračunom;
2) ako instalisana snaga proizvodnog objekta nije veća od odobrene snage priključka objekta krajnjeg kupca;
3) ako proizvodni objekat i merno mesto ispunjavaju sve tehničke i bezbednosne zahteve u skladu sa pravilima o radu nadležnog operatora sistema, kao i pravilima za priključenje objekata na prenosni sistem u slučaju priključenja na prenosni sistem i na deo distributivnog sistema kojim upravlja operator prenosnog sistema;
4) kada priključi na svoju unutrašnju instalaciju proizvodni objekat, osim u slučaju kada je ovom uredbom drugačije propisano.
Kupac – proizvođač može da instalira i koristi skladište električne energije za sopstvene potrebe u kombinaciji sa proizvodnim objektom, pri čemu instalacija skladišta mora biti takva da skladište ne može da preuzima energiju iz prenosnog, distributivnog, odnosno zatvorenog distributivnog sistema, već samo iz proizvodnog objekta.
U slučaju da kupac – proizvođač smanji odobrenu snagu objekta na čije je unutrašnje instalacije priključen proizvodni objekat dužan je da istovremeno smanji i instalisanu snagu proizvodnog objekta u skladu sa smanjenjem odobrene snage, a u skladu sa zakonom kojim se uređuje korišćenje obnovljivih izvora energije.
Kupac – proizvođač dužan je da sa tehničkom opremom i uređajima koji mu služe za proizvodnju i isporuku električne energije proizvedene iz obnovljivih izvora energije (fotonaponski paneli, kablovi, električna i merna oprema i dr.), u slučaju da postanu otpad usled kvara ili kraja životnog ciklusa, postupa u skladu sa zakonom kojim se uređuje upravljanje otpadom.
Instalisana snaga proizvodnog objekta
Član 5.
Instalisana snaga proizvodnog objekta sa fotonaponskim panelima je:
1) instalisana snaga invertora, u kW, pri cos φ = 1, kada je nazivna snaga invertora manja ili jednaka zbiru instalisanih snaga fotonaponskih panela ili
2) zbir instalisanih snaga fotonaponskih panela, kada je nazivna snaga invertora, veća od zbira instalisanih snaga fotonaponskih panela.
Instalisana snaga ostalih tipova proizvodnih objekata jednaka je nominalnoj snazi instalisanih generatora.
Uslovi koje treba da ispuni krajnji kupac
Član 6.
Krajnji kupac je dužan da snabdevaču podnese zahtev za zaključenje ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem odnosno neto obračunom.
Krajnji kupac je dužan da pre podnošenja zahteva za zaključenje ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem odnosno neto obračunom, u skladu sa propisima i standardima izgradi proizvodni objekat i prilagodi merno mesto za sticanje statusa kupca – proizvođača.
U postupku priključenja proizvodnog objekta krajnji kupac je dužan da operatoru sistema dostavi original izjave izvođača radova sa potvrdom odgovornog izvođača radova da su uređaji, instalacije i merno mesto ispravni i izvedeni u skladu sa propisima i standardima.
U slučaju iz člana 8. stav 3. ove uredbe, krajnji kupac obaveštava operatora sistema o otklanjanju nedostataka.
Uslovi koje treba da ispuni snabdevač
Član 7.
Snabdevač je dužan da na svojoj internet stranici objavi obrazac zahteva za zaključenje ugovora o potpunom snabdevanju i model ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem ili neto obračunom.
Ugovor iz stava 1. ovog člana, kojim se uređuje odnos snabdevača i kupca – proizvođača, pored osnovnih elemenata i načina obračuna u skladu sa neto merenjem ili neto obračunom uređuje međusobna prava, obaveze i potraživanja u skladu sa zakonom i ovom uredbom.
Ugovor iz stava 1. ovog člana je osnov za sticanje statusa kupca – proizvođača i zaključuju ga krajnji kupac i snabdevač.
Kopiju zaključenog ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem odnosno neto obračunom sa krajnjim kupcem, bez komercijalnih podataka ili potvrdu snabdevača o zaključenom ugovoru o potpunom snabdevanju snabdevač dostavlja operatoru sistema na čiju je mrežu krajnji kupac priključen, elektronskim putem, odmah po zaključenju ugovora, bez odlaganja.
Uslovi koje treba da ispuni operator sistema
Član 8.
Nadležni operator sistema je dužan da obezbedi mogućnost dostavljanja dokumenata elektronskim putem, otvaranjem posebne elektronske adrese i da informacije o načinu dostavljanja objavi na svojoj internet stranici.
Operator distributivnog odnosno zatvorenog distributivnog sistema je dužan da priključi objekat krajnjeg kupca kao kupca – proizvođača na sistem i izda odgovarajući akt o priključenju u roku od pet dana od dana prijema ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem odnosno neto obračunom ili potvrde o zaključenom ugovoru, koje je dostavio snabdevač i prijema izjave sa potvrdom iz člana 6. stav 3. ove uredbe od strane krajnjeg kupca, osim u slučaju kada je ovom uredbom to drugačije predviđeno.
Ukoliko operator sistema tokom postupka priključivanja, konstatuje neispravnost uređaja, instalacije ili mernog mesta, ima obavezu da ne izvrši priključenje takvog objekta.
Po dobijanju obaveštenja iz člana 6. stav 4. ove uredbe, operator sistema je dužan da pristupi priključivanju objekta u roku utvrđenom u stavu 2. ovog člana.
Operator sistema vrši obračun pristupa sistemu u skladu sa metodologijom kojom se određuju cene pristupa sistemu koje donosi Agencija za energetiku Republike Srbije.
III. NAČIN STICANjA STATUSA KUPCA – PROIZVOĐAČA
Član 9.
Krajnji kupac koji je domaćinstvo, stambena zajednica ili drugi krajnji kupac, stiču status kupca – proizvođača upisom u Registar kupaca – proizvođača.
Upis u Registar
Član 10.
Operator sistema dužan je da odmah, a najkasnije u roku od pet dana od dana priključenja objekta kupca – proizvođača na elektroenergetski sistem, po službenoj dužnosti upiše krajnjeg kupca čiji je objekat priključen na sistem kao objekat kupca – proizvođača u Registar kupaca – proizvođača koji time stiče status kupca – proizvođača.
Operator sistema dužan je da Registar kupaca – proizvođača učini dostupnim na svojoj internet stranici.
Stambena zajednica
Član 11.
Stambena zajednica stiče status kupca – proizvođača u slučaju da jedan ili više krajnjih kupaca koji su članovi iste skupštine stambene zajednice na osnovu odluke skupštine stambene zajednice, u skladu sa propisima kojima se uređuje stanovanje i održavanje zgrada, izvedu radove na izgradnji zajedničkog proizvodnog objekta na zajedničkom delu zgrade i nakon što ispune uslove propisane ovom uredbom.
Merno mesto za proizvodni objekat stambene zajednice
Član 12.
Maksimalna vrednost odobrene snage mernog mesta na koje se priključuje zajednički proizvodni objekat u okviru stambene zajednice se određuje kao jednovremena snaga mernih mesta za zajedničku potrošnju električne energije, pojedinačnih članova koji grade zajednički proizvodni objekat u okviru stambene zajednice, utvrđena na osnovu Pravila o radu distributivnog sistema električne energije (DSEE).
Merno mesto za proizvodni objekat u okviru stambene zajednice mora biti posebno merno mesto uređeno u skladu sa odredbama ove uredbe i pravilima o radu nadležnog operatora sistema, dok merna mesta zajedničke potrošnje i pojedinačnih članova stambene zajednice koji grade zajednički proizvodni objekat zadržavaju postojeće stanje.
Regulisanje međusobnih odnosa članova skupštine stambene zajednice
Član 13.
Instalisana snaga proizvodnog objekta koji zajednički grade članovi iste skupštine stambene zajednice ne sme biti veća od jednovremene snage mernih mesta zajedničke potrošnje i potrošnje posebnih delova u vlasništvu članova skupštine stambene zajednice koji grade zajednički proizvodni objekat, utvrđene na osnovu Pravila o radu distributivnog sistema električne energije (DSEE), a prema kojima je dimenzionisan priključak.
Krajnji kupci koji su članovi iste stambene zajednice međusobne odnose uređuju ugovorom koji naročito sadrži plan raspodele proizvedene električne energije među članovima i ime upravnika, odnosno profesionalnog upravnika stambene zajednice. Ugovor iz stava 2. ovog člana se dostavlja snabdevaču radi obračuna.
Upravnik, odnosno profesionalni upravnik dužan je da o svakoj promeni ugovora iz stava 2. ovog člana obavesti snabdevača.
Dve ili više stambenih zajednica ne mogu koristiti isti proizvodni objekat, niti merno mesto može biti uključeno u dve ili više stambenih zajednica.
Članovi iste stambene zajednice koji grade zajednički proizvodni objekat, zaključuju, sa istim snabdevačem, ugovor o potpunom snabdevanju sa neto merenjem, i to pojedinačno za svakog člana stambene zajednice koji gradi zajednički proizvodni objekat.
IV. NAČIN STICANjA STATUSA KUPCA – PROIZVOĐAČA KOJI NIJE DOMAĆINSTVO ILI STAMBENA ZAJEDNICA I PRIKLjUČENjE NA PRENOSNI, ODNOSNO DEO DISTRIBUTIVNOG SISTEMA KOJIM UPRAVLjA OPERATOR PRENOSNOG SISTEMA
Način sticanja statusa kupca – proizvođača za krajnje kupce koji nisu domaćinstvo ili stambena zajednica i priključenje na prenosni, odnosno deo distributivnog sistema kojim upravlja operator prenosnog sistema
Član 14.
Krajnji kupac koji je već priključen na prenosni, odnosno deo distributivnog sistema kojim upravlja operator prenosnog sistema, a koji nije domaćinstvo ili stambena zajednica i namerava da priključi na unutrašnje instalacije proizvodni objekat, stiče status kupca – proizvođača u skladu sa postupkom priključenja propisanim ovim članom.
Krajnji kupac iz stava 1. ovog člana podnosi zahtev za izradu studije priključenja objekta na propisanom obrascu.
Operator sistema je dužan da obrazac zahteva iz stava 2. ovog člana i model ugovora o izradi studije priključenja objekta, u čijem prilogu je skup podataka za izradu studija priključenja, učini dostupnim na svojoj internet stranici i omogući njegovo dostavljanje elektronskim ili pisanim putem.
Operator sistema i krajnji kupac iz stava 1. ovog člana usaglašavaju tekst ugovora o izradi studije priključenja objekta u roku od pet radnih dana od podnošenja zahteva krajnjeg kupca iz stava 1. ovog člana i zaključuju ugovor o izradi studije priključenja objekta.
Operator sistema je dužan da izradi studiju o priključenju objekta u roku od 30 dana od dana kumulativno ispunjenih uslova: dostavljanja kompletnog skupa podataka za izradu studije priključenja i izvršenja prve uplate prema dinamici plaćanja iz ugovora o izradi studije priključenja.
Ukoliko su prilikom izrade studije o priključenju objekta identifikovana operativna ograničenja definisana članom 117. Zakona o energetici („Službeni glasnik RS”, br. 145/14, 95/18 i 40/21), rok od 30 dana se produžava za period davanja odobrenja ograničenja od strane Agencije za energetiku Republike Srbije, a koji ne može biti duži od deset dana.
Nakon izrade studije priključenja, izrade tehničke dokumentacije i pribavljanja akta kojim se odobrava građenje proizvodnog objekta, krajnji kupac iz stava 1. ovog člana podnosi zahtev o izdavanju rešenja o odobrenju za priključenje.
Operator sistema izdaje rešenje o odobrenju za priključenje u roku od pet radnih dana od dana prijema zahteva iz stava 7. ovog člana.
Nakon izgradnje proizvodnog objekta krajnji kupac dostavlja elektronskim ili pisanim putem, operatoru sistema zahtev za privremeno priključenje.
Uz zahtev iz stava 8. ovog člana prilaže se ugovor o potpunom snabdevanju sa neto obračunom bez komercijalnih podataka ili potvrda snabdevača o zaključenom ugovoru o potpunom snabdevanju sa neto obračunom.
Nakon prijema zahteva iz stava 8. ovog člana nadležni operator sistema proverava proizvodni objekat u skladu sa propisima.
Ukoliko proizvodni objekat ispunjava propisane uslove, operator sistema izdaje rešenje o odobrenju za privremeno priključenje, priključuje objekat na prenosni sistem, odnosno deo distributivnog sistema kojim upravlja operator prenosnog sistema i upisuje krajnjeg kupca u Registar kupaca – proizvođača u roku od pet dana.
Ukoliko se proizvodni objekat priključuje na 110 kV sabirnice koje su u vlasništvu krajnjeg kupca iz stava 1. ovog člana, pre izdavanja rešenja o odobrenju za privremeno priključenje, krajnji kupac dostavlja elektronskim ili pisanim putem operatoru prenosnog sistema zahtev za saglasnost za stavljanje pod napon objekta kupca proizvođača, na osnovu akta kojim se odobrava probni rad.
U roku od pet dana od dana podnošenja zahteva u kojem vrši proveru ispunjenosti uslova, operator sistema izdaje saglasnost za stavljanje pod napon.
Ukoliko se tokom probnog rada ustanovi da je rad proizvodnog objekta usaglašen sa izdatim rešenjem o odobrenju za priključenje, pravilima o radu sistema, pravilima za priključenje, kupac proizvođač pribavlja upotrebnu dozvolu ukoliko je pribavljanje iste obavezno prema zakonu kojim se uređuje izgradnja objekata i dostavlja zahtev za saglasnost puštanja proizvodnog objekta u trajni rad, koju izdaje operator sistema bez odlaganja.
Način sticanja statusa kupca – proizvođača za krajnje kupce koji nisu domaćinstvo ili stambena zajednica u slučaju kada proizvodni objekat ima instalisanu snagu manju ili jednaku 10 MW i priključenje na prenosni, odnosno deo distributivnog sistema kojim upravlja operator prenosnog sistema
Član 15.
U slučaju kada proizvodni objekat ima instalisanu snagu manju ili jednaku 10 MW, za sticanje statusa kupca proizvođača podnosi zahtev za separat o priključenju koji sadrži tehničke uslove za priključenje na prenosni sistem ili deo distributivnog sistema kojim upravlja operator prenosnog sistema.
Operator sistema je dužan da obrazac zahteva iz stava 1. ovog člana učini dostupnim na svojoj internet stranici i omogući njegovo dostavljanje elektronskim ili pisanim putem.
Operator prenosnog sistema izdaje separat iz stava 1. ovog člana u roku od deset dana od dana podnošenja zahteva.
Za objekte iz stava 1. ovog člana ne definišu se ograničenja definisana članom 117. Zakona o energetici i ne zaključuje se ugovor o priključenju.
Krajnji kupac iz stava 1. ovog člana stiče status kupca – proizvođača shodno primenom pravila postupka iz člana 14. st. 7–15. ove uredbe.
V. NAČIN STICANjA STATUSA KUPCA – PROIZVOĐAČA KOJI NIJE DOMAĆINSTVO ILI STAMBENA ZAJEDNICA I PRIKLjUČENjE NA DISTRIBUTIVNI ODNOSNO ZATVORENI DISTRIBUTIVNI SISTEM ELEKTRIČNE ENERGIJE
Način sticanja statusa kupca – proizvođača za krajnje kupce koji se priključuju na distributivni odnosno zatvoreni distributivni sistem električne energije
Član 16.
Krajnji kupac koji nije domaćinstvo ili stambena zajednica, a koji namerava da na svoju unutrašnju instalaciju priključi proizvodni objekat na distributivni odnosno zatvoreni distributivni sistem električne energije, stiče status kupca – proizvođača i upisuje se u Registar kupca – proizvođača u skladu postupkom propisanim u čl. 16–22. ove uredbe.
Krajnji kupac iz stava 1. ovog člana podnosi zahtev operatoru sistema za separat o priključenju proizvodnog objekta krajnjeg kupca.
Operator sistema je dužan da obrazac zahteva učini dostupnim na svojoj internet stranici i omogući njegovo dostavljanje elektronskim ili pisanim putem.
Separat iz stava 2. ovog člana sadrži tehničke uslove za priključenje proizvodnog objekta na distributivni sistem, odnosno zatvoreni distributivni sistem.
Uz zahtev se prilaže idejno rešenje izrađeno u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast planiranja i izgradnje ili se dostavljaju tehničke karakteristike proizvodnog objekta od značaja za međusobni uticaj objekta i sistema.
Nadležni operator sistema u roku od deset dana izdaje separat o priključenju proizvodnog objekta.
Zahtev za izdavanje rešenja o odobrenju za priključenje proizvodnog objekta
Član 17.
Nakon izrade tehničke dokumentacije i pribavljanja akta kojim se odobrava građenje proizvodnog objekta iz člana 16. stav 1. ove uredbe, krajnji kupac podnosi zahtev operatoru sistema za izdavanje rešenja o odobrenju za priključenje proizvodnog objekta na distributivni odnosno zatvoreni distributivni sistem.
Operator sistema je dužan da obrazac zahteva iz stava 1. ovog člana učini dostupnim na svojoj internet stranici i omogući njegovo dostavljanje elektronskim ili pisanim putem.
Uz zahtev se prilaže akt kojim se odobrava građenje proizvodnog objekta i tehničke karakteristike opreme od značaja za međusobni uticaj objekta i sistema, koja je tehničkom dokumentacijom predviđena za ugradnju u proizvodni objekat.
Rešenje o odobrenju za priključenje i ugovor
Član 18.
Operator sistema u roku od pet dana od dana prijema zahteva iz člana 17. stav 1. ove uredbe izdaje rešenje o odobrenju za priključenje i istovremeno krajnjem kupcu dostavlja pisanim ili elektronskim putem ponudu za zaključenje ugovora o pružanju usluge za priključenje na distributivni sistem električne energije i informaciju o identifikacionom broju mernog mesta za potrebe zaključenja ugovora o potpunom snabdevanju sa neto obračunom sa izabranim snabdevačem.
Ugovorom o pružanju usluge za priključenje na distributivni sistem električne energije iz stava 1. ovog člana, operator sistema i krajnji kupac koji nije domaćinstvo ili stambena zajednica, definišu međusobna prava i obaveze koji se odnose na izgradnju priključka.
Rok i troškovi izgradnje priključka utvrđuju se ugovorom iz stava 2. ovog člana.
Investitor izgradnje priključka je operator sistema koji može ovlastiti krajnjeg kupca iz stava 1. ovog člana da u njegovo ime izgradi priključak.
Zahtev za puštanje proizvodnog objekta u probni rad
Član 19.
Nakon izgradnje proizvodnog objekta krajnji kupac dostavlja elektronskim ili pisanim putem nadležnom operatoru sistema zahtev za puštanje proizvodnog objekta u probni rad.
Uz zahtev iz stava 1. ovog člana prilaže se ugovor o potpunom snabdevanju sa neto obračunom bez komercijalnih podataka ili potvrda snabdevača o zaključenom ugovoru o potpunom snabdevanju sa neto obračunom.
Provera ispunjenosti uslova i upis u Registar kupaca – proizvođača
Član 20.
Nakon prijema zahteva iz člana 19. ove uredbe operator sistema proverava proizvodni objekat u skladu sa propisima.
Ukoliko proizvodni objekat ispunjava uslove iz stava 1. ovog člana, operator sistema izdaje rešenje o odobrenju za privremeno priključenje, priključuje objekat na distributivni sistem električne energije i upisuje krajnjeg kupca u Registar kupaca – proizvođača u roku od pet dana.
Probni rad
Član 21.
Ukoliko se tokom probnog rada ustanovi da je rad proizvodnog objekta usaglašen sa izdatim rešenjem o odobrenju za priključenje, pravilima o radu sistema, kupac proizvođač pribavlja upotrebnu dozvolu, ukoliko je pribavljanje upotrebne dozvole obavezno prema zakonu kojim se uređuje izgradnja objekata i dostavlja zahtev za puštanje proizvodnog objekta u trajni rad.
Nakon izvršavanja aktivnosti iz stava 1. ovog člana operator sistema izdaje potvrdu o trajnom priključenju proizvodnog objekta u roku od tri dana.
Priključenje proizvodnog objekta kupca – proizvođača na distributivni, odnosno zatvoreni distributivni sistem čija je odobrena snaga 10,8 kW ili manja
Član 22.
Krajnji kupac koji nije domaćinstvo ili stambena zajednica i namerava da priključi proizvodni objekat čija je odobrena snaga 10,8 kW ili manja na distributivni, odnosno zatvoreni distributivni sistem električne energije stiče status kupca – proizvođača shodno odredbama čl. 3–10. ove uredbe.
Za priključenje objekta iz stava 1. ovog člana ne izdaje se rešenje i ne zaključuje se ugovor o pružanju usluge za priključenje.
VI. NAČIN OBRAČUNA POTRAŽIVANjA I OBAVEZA IZMEĐU KUPACA – PROIZVOĐAČA I SNABDEVAČA
Opšte odredbe vezane za način obračuna potraživanja i obaveza između kupaca – proizvođača i snabdevača
Član 23.
Nadležni operator sistema očitava merne uređaje u skladu sa zakonom kojim se uređuje oblast energetike i podatke dostavlja, u propisanim rokovima, snabdevaču koji ima zaključen ugovor o potpunom snabdevanju sa neto merenjem ili neto obračunom sa kupcem – proizvođačem, i to podatke o:
1) preuzetoj električnoj energiji od strane kupca – proizvođača;
2) isporučenoj električnoj energiji od strane kupca – proizvođača.
Odstupanje balansno odgovorne strane
Član 24.
Za potrebe proračuna odstupanja balansno odgovorne strane, nadležni operator sistema operatoru prenosnog sistema dostavlja odvojeno merene satne podatke ukupnog preuzimanja iz sistema i ukupne isporuke u sistem, za svaku balansnu grupu pojedinačno, u skladu sa pravilima o radu tržišta.
U slučaju da za kupca – proizvođača ne postoje mereni satni podaci nadležni operator sistema dostavlja podatke iz stava 1. ovog člana u skladu sa pravilima o radu nadležnog operatora sistema.
Poravnanje potraživanja i obaveza
Član 25.
Period za poravnanje potraživanja i obaveza izmeću kupca – proizvođača i snabdevača je jedna godina koja traje od 1. aprila tekuće godine zaključno sa 31. martom naredne godine (u daljem tekstu: godišnji period).
U slučaju novopriključenog mernog mesta godišnji period iz stava 1. ovog člana traje od datuma priključenja objekta kupca – proizvođača.
U slučaju isključenja objekta kupca – proizvođača godišnji period iz stava 1. ovog člana prestaje na dan isključenja objekta kupca – proizvođača.
Ako je period od dana priključenja mernog mesta objekta kupca – proizvođača do isključenja mernog mesta kraći od godišnjeg perioda iz stava 1. ovog člana, period za poravnanje potraživanja i obaveza izmeću kupca – proizvođača i snabdevača traje od dana priključenja objekta kupca – proizvođača do dana isključenja objekta kupca – proizvođača.
U slučaju obustave isporuke električne energije kupcu – proizvođaču, period se privremeno prekida do nastavka isporuke električne energije, nakon prestanka razloga koji su doveli do obustave električne energije.
U slučaju promene snabdevača, na dan promene snabdevača godišnji period iz stava 1. ovog člana se završava i počinje novi.
Ukoliko je na kraju perioda za poravnanje potraživanja i obaveza između kupca – proizvođača i snabdevača količina ukupno isporučene električne energije veća od ukupno preuzete neto električne energije od kupca – proizvođača, kupac – proizvođač će bez prava na naknadu predati snabdevaču višak električne energije utvrđen u tekućem obračunskom periodu u kome se vrši poravnanje potraživanja i obaveza utvrđenih po vremenima primene tarifa za aktivnu energiju.
Poseban način obračuna potraživanja i obaveza između kupca – proizvođača koji je domaćinstvo i snabdevača
Član 26.
U slučaju ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem, snabdevač je dužan da:
1) za svaki obračunski period, kupcu – proizvođaču obračuna utrošenu električnu energiju kao pozitivnu vrednost razlike neto električne energije utvrđene po vremenima primene tarife za aktivnu energiju i viška električne energije iz prethodnog perioda utvrđene po vremenima primene tarife za aktivnu energiju;
2) utvrdi višak električne energije utvrđene po vremenima primene tarife za aktivnu energiju koji se prenosi u naredni period;
3) obračuna kupcu – proizvođaču poreze, akcize, naknade i druge pripadajuće obaveze utvrđene posebnim propisima na osnovu utrošene električne energije iz tačke 1) ovog stava.
Višak električne energije se može preneti na naredne obračunske periode u okviru perioda za poravnanje potraživanja i obaveza između kupca – proizvođača i snabdevača, a ne može uticati na prethodne obračunske periode.
Troškovi pristupa sistemu se obračunavaju kupcu – proizvođaču na osnovu metodologije za određivanje cene pristupa sistemu.
Obustava isporuke električne energije
Član 27.
Kupcu – proizvođaču može biti obustavljena isporuka električne energije u skladu sa zakonom kojim se uređuje oblast energetike od strane nadležnog operatora sistema.
U periodu dok traje obustava isporuke električne energije kupcu – proizvođaču, energija se ne isporučuje kupcu – proizvođaču, niti se električna energija od njega preuzima u sistem.
Poseban način obračuna potraživanja i obaveza između kupca – proizvođača koji je stambena zajednica i snabdevača
Član 28.
Prilikom obračuna potraživanja i obaveza krajnjih kupaca koji su zajednički izgradili proizvodni objekat u okviru stambene zajednice, snabdevač uzima u obzir plan raspodele proizvedene električne energije.
Za članove stambene zajednice koji su zajednički izgradili proizvodni objekat, snabdevač obračun potraživanja i obaveza se vrši za:
1) merno mesto zajedničke potrošnje električne energije odnosno zajednički za sva merna mesta zajedničke potrošnje u okviru stambene zajednice;
2) za merna mesta članova, u skladu sa načinom obračuna definisanim u članu 26. ove uredbe i ugovorom iz člana 13. stav 2. ove uredbe.
U slučaju obustave isporuke odnosno preuzimanja električne energije na pojedinačnim mernim mestima članova stambene zajednice koji su izgradili zajednički proizvodni objekat, snabdevač, će udeo električne energije proizvedene u proizvodnom objektu kupca – proizvođača tokom trajanja obustave, uzeti u obzir prilikom obračuna u narednom obračunskom periodu nakon ponovnog priključenja, u toku istog perioda za poravnanje potraživanja i obaveza.
VII. PRESTANAK STATUSA KUPCA – PROIZVOĐAČA
Uslovi za prestanak statusa
Član 29.
Kupcu – proizvođaču prestaje status brisanjem iz Registra kupaca – proizvođača, tako što ga nadležni operator sistema briše iz ovog registra ako:
1) kupac – proizvođač prestane da ispunjava minimum jedan od propisanih uslova za sticanje statusa kupca – proizvođača ili
2) kada je objekat kupca – proizvođača isključen u skladu sa zakonom kojim se uređuje oblast energetike.
Nadležni operator sistema u privremeno neaktivni status stavlja kupca – proizvođača iz Registra kupca – proizvođača u slučaju:
1) obustave isporuke električne energije, odnosno obustave preuzimanja električne energije od kupca – proizvođača i
2) korišćenja usluge rezervnog snabdevanja od strane kupca – proizvođača, tokom kojeg nema pravo na zaključenje ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem ili neto obračunom.
VIII. ZAVRŠNA ODREDBA
Stupanje na snagu
Član 30.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
05 broj 110-7592/2021-2
U Beogradu, 26. avgusta 2021. godine
Vlada
Predsednik,
Ana Brnabić, s.r.