Centralni registar obaveznog socijalnog osiguranja objavio je na svom sajtu Uputstvo za promenu osnova osiguranja, odnosno podnošenje prijave na obavezno socijalno osiguranje zaposlenih koji se upućuju na privremeni rad u inostranstvo, u skladu sa Zakonom o Centralnom registru obaveznog socijalnog osiguranja („Sl. glasnik RS“, br. 30/10, 44/14 – dr. zakon i 116/14) i Uredbom o sadržini, obrascu i načinu podnošenja jedinstvene prijave na obavezno socijalno osiguranje, jedinstvenim metodološkim principima i jedinstvenom kodeksu šifara za unos podataka u jedinstvenu bazu Centralnog registra obaveznog socijalnog osiguranja („Sl. glasnik RS“, br. 54/10, 124/12, 119/13), a u vezi sa Zakonom o uslovima za upućivanje zaposlenih na privremeni rad u inostranstvo i njihovoj zaštiti („Sl. glasnik RS“, broj 91/15)
Uputstvo prenosimo u nastavku.
1. U skladu sa članom 12. Zakona o uslovima za upućivanje zaposlenih na privremeni rad u inostranstvo i njihovoj zaštiti i članom 11. Zakona o Centralnom registru obaveznog socijalnog osiguranja poslodavac je dužan da za zaposlenog upućenog na rad izvrši promenu osnova osiguranja. Promena osnova osiguranja vrši se podnošenjem prijave, odnosno odjave sa obaveznog socijalnog osiguranja u roku od 3 radna dana i to na sledeći način:
● zaposleni koji se upućuje na privremeni rad u inostranstvo odjavljuje se sa osnova osiguranja – šifra osnova 101– lica u radnom odnosu, odnosno zaposlena u privrednom društvu, kod preduzetnika, drugom pravnom licu, državnom organu, organu jedinice lokalne samouprave i civilna lica zaposlena u Vojsci, vojnim jedinicama ili vojnim ustanovama. Odjava sa osiguranja sprovodi se sa osnovom prestanka osiguranja šifre osnova 43 – danom promene osnova osiguranja (dan koji prethodi danu upućivanja). Nakon sprovedene odjave, s prvim narednim danom (dan upućivanja), podnosi se prijava na osiguranje na novi osnov osiguranja – šifra osnova 109 – lica u radnom odnosu, odnosno zaposleni koji su upućeni na rad u inostranstvo, odnosno zaposleni u privrednom društvu ili drugom pravnom licu koji obavlja delatnost ili usluge u inostranstvu, ako nisu obavezno osigurana po propisima te zemlje ili ako međunarodnim ugovorom nije drugačije određeno.
Prilikom popunjavanja polja Jedinstvene prijave na osiguranje za zaposlenog koji se upućuje na privremeni rad u inostranstvo, na osnov osiguranja – šifra osnova 109 postupiti po sledećem uputstvu:
– U polje 9. Državljanstvo – upisati državu u koju se zaposleni upućuje;
– U polje 19.a Trajanje – obavezno upisati period na koji se zaposleni upućuje u inostranstvo u mesecima (uvek vršiti zaokruživanje na veće/manje…)
Dokaz za osnov 109 – aneks ugovora o radu
● ukoliko su zaposleni obavezno osigurani u državi u kojoj obavljaju rad, na osnovu propisa zemlje u koju se zaposleni upućuju ili na osnovu međunarodnog ugovora, zaposleni se odjavljuje sa osnova osiguranja – šifra osnova 101 i to sa osnovom prestanka osiguranja – mirovanje radnog odnosa zbog upućivanja na privremeni radu u inostranstvo – šifra osnova prestanka 46.
Dokaz za osnov prestanka 46 – rešenje o mirovanju radnog odnosa
● danom povratka upućenog zaposlenog s privremenog rada u inostranstvu neophodno je izvršiti odjavu sa osiguranja – šifra osnova 109 – lica u radnom odnosu, odnosno zaposleni koji su upućeni na rad u inostranstvo, odnosno zaposleni u privrednom društvu ili drugom pravnom licu koji obavlja delatnost ili usluge u inostranstvu, ako nisu obavezno osigurana po propisima te zemlje ili ako međunarodnim ugovorom nije drugačije određeno i izvršiti ponovnu prijavu na osiguranje po osnovu – šifra osnova 101 – lica u radnom odnosu, odnosno zaposlena u privrednom društvu, kod preduzetnika, drugom pravnom licu, državnom organu, organu jedinice lokalne samouprave i civilna lica zaposlena u Vojsci, vojnim jedinicama ili vojnim ustanovama.
● danom povratka upućenog zaposlenog s privremenog rada u inostranstvu koji je odjavljen sa osiguranja po osnovu mirovanja radnog odnosa zbog upućivanja na privremeni rad u inostranstvo neophodno je izvršiti ponovnu prijavu na osiguranje po osnovu – šifra osnova 101 lica u radnom odnosu, odnosno zaposlena u privrednom društvu, kod preduzetnika, drugom pravnom licu, državnom organu, organu jedinice lokalne samouprave i civilna lica zaposlena u Vojsci, vojnim jedinicama ili vojnim ustanovama.
2. U skladu sa članom 20. st. 2. i 4. Zakona o uslovima za upućivanje zaposlenih na privremeni rad u inostranstvo i njihovoj zaštiti poslodavac je dužan da u roku od sedam dana od dana upućivanja zaposlenih na privremeni rad u inostranstvo, odnosno od dana povratka zaposlenog sa privremenog rada u inostranstvu, Ministarstvu za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja dostavi Uverenje iz Jedinstvene baze Centralnog registra o podacima koji su navedeni pod tačkom 1. ovog Uputstva.
Obrazac zahteva za izdavanje Uverenja možete preuzeti na sajtu Centralnog registra.
NAPOMENA: Prilikom popunjavanja obrasca zahteva za izdavanje Uverenja na označenom polju „broj obaveštenja“ obavezno upisati Broj iz Obaveštenja o upućivanju zaposlenih na privremeni rad u inostranstvo po osnovu kog se dostavlja Uverenje.
Shodno Obaveštenju o upućivanju zaposlenih na privremeni rad u inostranstvo koje je dostavljeno Ministarstvu za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja na Uverenju prilikom njegove dostave Ministarstvu prostim zaokruživanjem neophodno naznačiti lica na koja se obaveštenje odnosi (prema broju obaveštenja).
Ukoliko poslodavac upućuje zaposlene na privremeni rad u inostranstvo u dva različita grada u okviru iste država, potrebno je da dostavi dva Uverenja iz Jedinstvene baze Centralnog registra, a u svakom zahtevu za izdavanje Uverenja pozvati se na broj obaveštenja na koje se Uverenje odnosi.