<<
Na sajtu Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog
razvoja objavljen je Kalendar takmičenja i smotri učenika osnovnih i srednjih škola
za školsku 2017/2018. godinu. Ova takmičenje i smotre već duži niz godina neizostavni
su deo vannastavnih aktivnosti u okviru obrazovno-vaspitnog
rada sa učenicima, koje doprinose ostvarivanju programa obrazovanja
i vaspitanja i dostizanju propisanih ciljeva i standarda postignuća. Kako ova oblast
nije detaljnije regulisana propisima, bold;“>Ministarstvo
prosvete, nauke i tehnološkog razvoja (u daljem tekstu: Ministarstvo) dalo je, pod
brojem 610-00-02074/2017-01 od
27. 12. 2017. godine, bold;“>Stručno uputstvo o
organizovanju takmičenja i smotri učenika osnovne ibold;“> srednje škole, kojim se uređuju: cilj, zadaci, vrste i nivoi, organizacija i propozicije
takmičenja i smotri učenika osnovnih i srednjih škola, vrednovanje postignuća učenika
i nagrađivanje, finansiranje, praćenje i izveštavanje o održanim takmičenjima i smotrama
(u daljem tekstu: Stručno uputstvo). Pri tome se polazi od sledećih definicija i
načela:
1)
Takmičenje je vannastavna aktivnost koja se organizuje u cilju vrednovanja i rangiranja
znanja, umenja i sposobnosti učenika iz predmeta, odnosno oblasti predmeta.
2)
Smotra je vannastavna aktivnost koja se organizuje u cilju predstavljanja, odnosno
vrednovanja i rangiranja sposobnosti, umenja i veština učenika iz predmeta, oblasti
predmeta i aktivnosti.
3) Učenik se takmiči, odnosno učestvuje na smotri
na jeziku na kome stiče obrazovanje, ukoliko se drugačije ne izjasni.
4) Organizatore takmičenja i smotri određuje ministar
za poslove prosvete (u daljem tekstu: Ministar) kalendarom takmičenja i smotri.
5) Kalendar takmičenja i smotri objavljuje se u „Prosvetnom
pregledu” najkasnije do početka drugog polugodišta tekuće školske godine.
6) Takmičenja i smotre organizuju se bez kotizacije
učesnika.
U narednom delu teksta prenosimo tekst Stručnog uputstva:
„CILJ
I ZADACI
Cilj takmičenja i smotri jeste afirmacija
obrazovno-vaspitnog rada, postignuća učenika i podizanje kvaliteta obrazovanja.
Zadaci takmičenja su:
a) vrednovanje nivoa stečenih znanja, umenja, veština
i sposobnosti učenika;
b) rangiranje nivoa postignuća učenika.
Zadaci smotre su:
a) javno predstavljanje sposobnosti, sklonosti, umenja,
znanja i veština učenika;
b) vrednovanje i rangiranje nivoa postignuća učenika.
NIVOI
TAKMIČENJA I SMOTRI I NJIHOVA ORGANIZACIJA
Takmičenja i smotre organizuju se na sledećim nivoima:
školskom, opštinskom, okružnom/gradskom/međuokružnom (regionalnom), republičkom
i međunarodnom.
Školsko
takmičenje i smotra je obavezni nivo, izuzev kada je broj prijavljenih učenika
manji od pet. Organizuje ga stručno veće škole za predmet, odnosno oblast predmeta
i za sve učenike škole.
Opštinsko
takmičenje i smotru organizuju opštinski aktivi stručnih društava za pojedine
predmete, odnosno oblasti predmeta.
Okružno/gradsko/međuokružno
takmičenje i smotru organizuju škole i stručna društva za svaki pojedini predmet,
odnosno oblast predmeta, kao i drugi organizatori, u saradnji s Ministarstvom.
Republičko
takmičenje i smotru organizuju stručna društva, zajednice škola i drugi organizatori
u saradnji sa Ministarstvom.
Međunarodno
takmičenje i smotru organizuju Ministarstvo i stručno društvo ili drugi organizator
u saradnji sa međunarodnom organizacijom.
Takmičenja i smotre sprovode se u skladu sa programom
kojim organizator određuje sadržaj, organizaciju, način pripreme, metodološka uputstva,
programske zadatke, kao i iznos finansijskih sredstava potrebnih za sprovođenje takmičenja
i smotri.
Sadržaj takmičenja i smotri primeren je uzrastu učenika
i zasniva se na nastavnom planu i programu.
Učenik može da učestvuje na takmičenju i smotri iz
najviše dva nastavna predmeta i jednog vannastavnog oblika ili iz jednog nastavnog
predmeta i dva vannastavna oblika obrazovno-vaspitnog rada, osim ako se učenik takmiči
iz oblasti umetnosti (muzičke i baletske škole).
Škola može učestvovati na takmičenjima i smotrama ukoliko
ih je planirala svojim godišnjim planom rada.
Za organizaciju takmičenja i smotre odgovorni su organizator
i:
– direktor škole i stručno veće za oblast određenog
nastavnog predmeta – za školski nivo;
– direktor škole
– domaćin takmičenja i predstavnik opštinskog aktiva nastavnika – za opštinski nivo;
– direktor škole
domaćina takmičenja i predstavnik okružnog aktiva nastavnika – za okružni/gradski/međuokružni
nivo;
– direktor škole
– domaćin takmičenja i predsednik stručnog društva, odnosno zajednice škola – za
republički nivo;
– predsednik stručnog
društva i predstavnik međunarodne organizacije – za međunarodni nivo.
Organizator takmičenja
i smotre, u saradnji sa Ministarstvom/školskom upravom, utvrđuje: način organizacije
i nosioce pojedinih zadataka na svim nivoima i u svim etapama (organizacioni odbor,
potrebne komisije, potkomisije i druga zadužena lica), kao i pripremu i izvršavanje
planiranih zadataka.
Organizator takmičenja
i smotre stara se o pripremi učenika za takmičenja i smotre, planira i organizuje
seminare i druge instruktivne oblike rada za nastavnike koji ostvaruju programe
takmičenja i smotri.
PRIJAVLJIVANJE ZA
ORGANIZACIJU TAKMIČENJA I SMOTRI
Kalendarom takmičenja
i smotri, koji donosi ministar za svaku školsku godinu, utvrđuju se: predmet, odnosno
oblast predmeta, organizatori takmičenja i smotri, vrste, nivo, datum i mesto održavanja,
odnosno domaćin takmičenja/smotre.
Organizator takmičenja
i smotre podnosi Ministarstvu zahtev za organizovanje takmičenja i smotri do 30. septembra
tekuće godine za tu školsku godinu.
Zahtev za organizovanje
takmičenja i smotri sadrži: naziv i adresu organizatora; ime i prezime lica ovlašćenog
za zastupanje; kontakt; naziv takmičenja i smotre; mesto, vreme i način organizovanja
takmičenja i smotre; predračun troškova potrebnih za pripremu i realizaciju takmičenja
i smotre, uključujući i sredstva za prevođenje testova i rešenja na jezike nacionalnih
manjina, kao i učešće donatora i sponzora.
Prilikom razmatranja
prijava organizatora takmičenja i smotri u narednoj školskoj godini jedan od ključnih
kriterijuma za prihvatanje prijave biće izveštaj organizatora o realizovanju takmičenja
i smotri u prethodnoj školskoj godini, koji se podnosi Ministarstvu na obrascu u
skladu sa poglavljem VIII ovog stručnog
uputstva.
Zahtev organizatora
koji prvi put podnosi zahtev za organizovanje takmičenja/smotre, sadrži i: cilj, zadatke
i program takmičenja i smotre; propozicije takmičenja i smotre; razrede u kojima se
organizuje takmičenje/smotra i nastavni jezik, kao i način pripremanja nastavnika
i učenika za takmičenje/smotru.
Navedene elemente
sadrži i zahtev organizatora u slučaju izmena u odnosu na zahtev iz prethodne školske
godine.
PROPOZICIJE TAKMIČENJA I SMOTRI
Propozicije takmičenja i smotri utvrđuje neposredni
organizator u saradnji sa Ministarstvom, i to:
– uslove za pripremu i održavanje (organizacioni, materijalni,
tehnički, vremenski i dr. uslovi);
– uslove za učešće učenika;
– način provere znanja, umenja, veština i sposobnosti,
odnosno način predstavljanja;
– način vrednovanja rezultata i rangiranja učenika;
– pravo na žalbu i rok za njeno podnošenje;
– nagrade, priznanja i pohvale učenicima, nastavnicima,
školama i organizatorima.
Za međunarodno takmičenje i smotru propozicije utvrđuje
organizator međunarodnog takmičenja i smotre.
VREDNOVANJE
I NAGRADE
Način vrednovanja rezultata i rangiranja učenika na
takmičenjima i smotrama obavlja komisija koju obrazuje organizator. Komisiju čine
najmanje tri člana.
Školsku komisiju obrazuje stručno veće za oblast predmeta.
Opštinsku komisiju obrazuje stručno društvo, odnosno
zajednica škola, na predlog opštinskog aktiva nastavnika.
Okružnu/gradsku/međuokružnu komisiju obrazuju stručno
društvo i drugi organizatori u saradnji sa školskom upravom. Jedan član komisije
je predstavnik stručnog društva, odnosno zajednice škola.
Republičku komisiju obrazuje organizator, a najmanje
jedan član je predstavnik Ministarstva.
Rezultati takmičenja su javni i objavljuju se na oglasnoj
tabli škole u danu održavanja takmičenja.
Nastavnik, učenik i škola mogu da podnesu žalbu na
vrednovanje rezultata komisiji za žalbe.
Komisija je dužna da, po objavljenim privremenim rezultatima,
istog dana razmotri žalbu i o tome obavesti podnosioca.
Konačna rang-lista sačinjava se posle razmatranja žalbi
i donošenja rešenja, a objavljuje se u danu takmičenja na oglasnoj tabli škole.
Sve naknadne žalbe koje se odnose na takmičenje ili
smotru, podnose se neposrednom organizatoru takmičenja/smotre.
Učenici se sa opštinskog nivoa takmičenja/smotre plasiraju
na okružno/gradsko/međuokružno takmičenje i smotru, u skladu s propozicijama stručnog
društva ili drugog organizatora.
Republičko takmičenje može da se organizuje ako mu
prethode najmanje dva nivoa takmičenja. Zbog specifičnih okolnosti u kojima se realizuju,
izuzetak mogu biti takmičenja umetničkih škola, srednjih stručnih škola i smotre.
Učenici koji osvoje prvo, drugo i treće mesto na prethodnom nivou, plasiraju se
na republičko takmičenje.
Prvo mesto na republičkom takmičenju i smotri pripada
učeniku koji osvoji najveći broj bodova. Drugo i treće mesto pripada učenicima koji
prema daljem redosledu imaju najveći broj bodova. Učenici koji imaju isti broj bodova
dele odgovarajuće isto mesto.
Učenici koji na takmičenju i smotri osvoje prvo, drugo
i treće mesto dobijaju od organizatora: diplome, priznanja, pohvale i nagrade.
Nastavnici od organizatora dobijaju priznanja, pohvale
i nagrade. Direktor škole, u skladu sa statutom škole, posebno može da nagradi nastavnika
i učenika za postignute rezultate na takmičenju i smotri.
Organizator može da utvrdi i druge vrste nagrada učesnicima
takmičenja i smotre, kao i nagrade donatora i sponzora.
Diplome do republičkog nivoa potpisuje predstavnik
društva, odnosno predstavnik školske uprave i direktor škole domaćina, a na republičkom
nivou ministar prosvete i predsednik stručnog društva ili zajednice škola.
FINANSIRANJE
TAKMIČENJA I SMOTRI
Finansiranje takmičenja i smotri vrši se u skladu sa
čl. 187. stav 2. Zakona o osnovama sistema obrazovanja
i vaspitanja („Sl. glasnik RS”, br. 88/2017).
Finansijski plan organizatora sadrži: strukturu prihoda
i rashoda, izvore finansiranja, troškove pripreme i sprovođenja takmičenja i smotri
i rashode učesnika i organizatora.
Prilikom dostavljanja zahteva za akontaciona sredstva
za takmičenja i smotre organizatori su dužni da dostave originalne predračune i profakture
ili fotokopije overene pečatom i potpisom organizatora. Prilikom konačne isplate
finansijskih sredstava takmičenja i smotri organizator je dužan da podnese konačni
finansijski izveštaj za namensko trošenje sredstava, kao i originalne račune i ugovore
ili fotokopije računa i ugovora overenih i potpisanih od strane organizatora. Priprema
i organizacija takmičenja i smotri realizovaće se u obrazovno-vaspitnim ustanovama
u kojima se ne priznaje reprezentacija.
Organizatori i domaćini dužni su da iz drugih izvora
obezbede ostala sredstva koja im nedostaju prema njihovim finansijskim planovima.
Svi ugovori o sponzorstvu objavljuju se pre početka
takmičenja/smotre na internet stranici neposrednog organizatora takmičenja i smotre.
Kopije svih ugovora o sponzorstvu sastavni su deo izveštaja o održanom takmičenju/smotri,
koje neposredni organizator dostavlja Ministarstvu.
PRAĆENJE
I IZVEŠTAVANJE O ODRŽANIM TAKMIČENJIMA I SMOTRAMA
Organizatori takmičenja/smotre dostavljaju izveštaj
Ministarstvu o realizovanom takmičenju/smotri u roku od sedam dana po održanom takmičenju/smotri,
na obrascu koji je dostupan na zvaničnoj internet
stranici Ministarstva.
ZAVRŠNE
ODREDBE
Organizatori takmičenja
i smotri dužni su da prilikom izrade i distribucije testova i rešenja obezbede tajnost,
kao i njihovo dostavljanje na prevođenje na jezik nacionalne manjine najkasnije 10 dana
pre takmičenja i smotre.
Organizatori takmičenja
i smotri svojim godišnjim programima rada planiraju takmičenja i smotre, a organizuju
ih u skladu sa kalendarom.
Obrazac diplome
propisuje organizator takmičenja i smotre.”
Kalendari
takmičenja učenika
Na osnovu navedenog Stručnog uputstva Ministarstvo je donelo:
1. Kalendar takmičenja i smotri učenika osnovnih škola
za školsku 2017/2018. godinu (pod brojem 610-00-02073/2017-07 od 22. 12. 2017. godine)
i
2. Kbold;“>alendar
takmičenja i smotri učenika srednjih škola za školsku 2017/2018. godinu (pod brojem
610-00-2720/2017-03 od 27. 12. 2017. godine).
Organizatori pojedinih takmičenja i smotri dužni su
da svoja posebna dokumenta koja se odnose na organizaciju takmičenja i smotri usklade
sa navedenim Stručnim uputstvom. Prilikom usklađivanja dokumenata neophodno je precizirati
sledeće pojedinosti:
– na takmičenju/smotri mogu učestvovati svi redovni
učenici škola;
– za svaki naredni nivo takmičenja/smotre određuju
se učenici na osnovu postignutih rezultata i rang-liste sa prethodnog nivoa takmičenja/smotre,
u skladu s propozicijama;
– rangiranje učenika za određeni nivo takmičenja/smotre
vrši se isključivo na osnovu postignutog broja bodova, u skladu sa Stručnim uputstvom i pravilnikom određene
vrste takmičenja/smotre;
– ukoliko više učenika postigne isti broj bodova,
svi učenici zauzimaju isto mesto i svi imaju isti rang.
Organizatori takmičenja i smotri dužni su da blagovremeno
preciziraju i druge elemente bitne za sprovođenje takmičenja/smotre, koji proističu
iz Stručnog uputstva, kao što su izbor
domaćina takmičenja/smotre, preciziranje njegovih obaveza, sistem nagrađivanja učenika
i nastavnika, mentorski rad (ukoliko je neophodan ili predviđen), potpisivanje diploma,
regulisanje finansijskih pitanja, stručna pomoć učesnicima takmičenja i smotri i drugo.