U svojstvu Disciplinskog tužioca, a u cilju ostvarivanja svojih nadležnosti i ovlašćenja, nakon sublimiranja zapažanja nastalih u toku sagledavanja poštovanja profesionalnih pravila ponašanja i postupanja advokata i advokatskih pripravnika obraćam se svim advokatima i advokatskim pripravnicima upisanim u Imenik Advokatske komore Beograda.
Opšte je poznato da advokatura svoju službu obavlja u kompleksnim i nepovoljnim uslovima.
Te nepovoljne okolnosti uzrokovane su i opštim društveno – ekonomskim problemima koji neminovno svoj odraz daju i u sferi materijalnog položaja advokata.
Polje rada advokata je više od deceniju sužavano, a istovremeno je priliv diplomiranih pravnika sa položenim pravosudnim ispitom u advokatski red progresivno uvećavan, tako da je samo Advokatska komora Beograda od maja 2017. godine do oktobra 2021. godine primila preko 1500 novih članova. Na jednoj strani se obim posla smanjuje, a na drugoj strani se broj novoprimljenih advokata uvećava samo u Beogradu za više od 500 godišnje.
Ovakav ambijent doprineo je rapidnom kršenju profesionalnih uzora pravila sve u cilju sticanja dobiti, što je advokate koji ih poštuju dovelo u još nepovoljniji materijalni položaj. Sve ovo je uzrokovalo i veliku, skoro nesnošljivu stigmatizaciju profesije u društvu.
Pojavni oblici predstavljaju teško kršenje Statuta Advokatske komore Srbije („Sl. glasnik RS“, br. 85/2011, 78/2012 i 86/2013) i Statuta Advokatske komore Beograda („Sl. list grada Beograda“, br. 37/2018) i Kodeksa profesionalne etike advokata („Sl. glasnik RS“, br. 27/2012 i 159/2020 – odluka US) koje traje duži vremenski period bez adekvatne reakcije organa komore, kako Upravnog odbora koji je po Statutu ovlašćen da prati pravilnost rada advokata i da ga usmerava, tako ni disciplinskih organa, što je za posledicu imalo da se staleška deontološka pravila skoro i ne poštuju, kao da i ne postoje.
Advokatura se usled toga sve više doživljava kao biznis u kojem važe neka druga pravila nespojiva sa advokaturom kao službom pružanja pravne pomoći, a cenu plaćaju disciplinovani i staleškim pravilima lojalni advokati, ali i advokatura u celini.
Pojedina ponašanja i postupci imaju obrise krivičnih dela, a pojedina su zasigurno zašla u kriminalnu zonu.
Ukoliko se u ovoj sferi ne zavede red, može se očekivati i vršenje nadzora od strane organa koji je Zakonom o državnoj upravi („Sl. glasnik RS“, br. 79/2005, 101/2007, 95/2010, 99/2014, 47/2018 i 30/2018 – dr. zakon) nadležan da vrši nadzor nad pravilnim i blagovremenim vršenjem poverenih javnih ovlašćenja i da preduzima mere za otklanjanje uočenih nepravilnosti (Ministarstvo pravde) uključujući i privremeno preuzimanje njihovog vršenja (vođenje disciplinskog postupka je javno ovlašćenje koje je država poverila advokatskim komorama).
Na osnovu Analize stanja u sferi povreda dužnosti advokata i advokatskih pripravnika izdajem
Pozivaju se advokati i advokatski pripravnici upisani u Imenik Advokatske komore Beograda da u narednih 30 dana svoje postupanje i ponašanje u vršenju advokatske službe upodobe pravilima i dužnostima određenim Zakonom o advokaturi („Sl. glasnik RS“, br. 31/2011 i 24/2012 – odluka US), Statutom Advokatske komore Srbije i Advokatske komore Beograda.
Kao najčešći pojavni oblici povrede dužnosti advokata i ugleda advokature javljaju se:
– ugovaranje zastupanja banaka i drugih pravnih lica (Agencije za licenciranje stečajnih upravnika, Agencije za osiguranje depozita, Agencije za rešavanje sporova, Osiguravajućih društava, privrednih društava i drugih pravnih lica) za nagradu u visini ispod 50% Tarife (čak i za 10 % Tarife) nakon čega dosuđeni troškovi na ime rada advokata u visini razlike ugovorenog i pune Tarife pripadnu klijentu, čime pored teškog kršenja propisa i Kodeksa kojom se širi nelojalna konkurencija, advokati se javljaju i kao najamna radna snaga i objekt bogaćenja klijenta, a advokatura kao profesije se ponižava;
– ugovaranje zastupanja za paušal gde je u okviru paušala ugovoreno zastupanje pred sudom i državnim organima;
– faktičko reklamiranje u televizijskim emisijama (kada se daju odgovori na pojedina pitanja koja postavljaju građani);
– reklamiranje na sopstvenim sajtovima (npr. isticanjem da su pojedina Ortačka advokatska društva “vodeća” advokatska kancelarija u Srbiji ili “ mnoge kompanije su izabrale nas” i sličnim samohvalisanjem) odnosno reklamiranjem na društvenim mrežama kao što su Instagram, Tik – Tok i Facebook, tj. isticanjem svojih podataka na profilu sa pozivom da im se obrate za pravnu pomoć, kao osobama od poverenja, isticanjem svojih funkcija u advokatskim komorama, organima vlasti i društvenog statusa, sve radi sticanja klijenata;
– formiranje filijala van sedišta kancelarije, bilo faktički (tajno po stanovima u drugim gradovima, bilo isticanjem table u drugom gradu ili državi i obaveštenja na sajtu);
– organizovanje rada advokata za platu – zaradu ili drugi vid nagrade, čime se stvara radni odnos (bilo faktički bilo formalni);
– angažovanjem više od tri pripravnika, tako što jedan advokat zaključuje ugovor o obavljanju pripravničke prakse, a pripravnik se angažuje u kancelariji drugog advokata (kod kojeg obično nezakonito radi i taj advokat) na poslovima koje određuje taj drugi advokat i to najčešće rad pripravnika samo u jednoj oblasti prava (najčešće izrada rešenja o izvršenju na osnovu verodostojne i izvršne isprave ali i angažovanje na prevođenje dokumenata na srpski i sa srpskog);
– zasnivanje faktičkog radnog odnosa u Ortačkim advokatskim društvima ili prostim pristupom na rad u poslovne prostorije drugog advokata, uz izdavanje faktura o izvršenim advokatskim uslugama za to OAD i/ili advokata na mesečnom nivou, čime se fingira pružanje pravne pomoći u smislu Zakona o advokaturi za koju se naplaćuje nagrada, a zapravo se vrši isplata naknade za rad, uz umanjenje oporezive dobiti na strani isplatioca (što nije predmet pažnje disciplinskih organa, ali dovodi advokate isplatioce na granicu kažnjivosti po krivičnim propisima, što je nepoželjno i staleški a priori neprihvatljivo ponašanje);
– pribavljanje predmeta na nedozvoljen način, putem posrednika, agenata i upućivanjem klijenata od strane lica zaposlenih u policiji, tužilaštvu, sudu;
– označavanje štampanog materijala kancelarije na preterano upadljiv način;
– senzacionalistički i samohvalisav način predstavljanja svojih predmeta u javnosti;
– primanje za saradnike: sudija, tužilaca i njihovih zamenika, funkcionera i islednika policije ili rukovodioce službi u sudu, tužilaštvu i organima uprave;
– prihvatanje u rad veliki broj slučajeva za koji objektivno advokat nije u stanju da na profesionalan i stručan način pruža pravu zaštitu;
– prihvatanje obaveze da advokat za klijenta plaća takse i sudske troškove uz garantovanje uspeha u sporu.
Nakon proteka roka od 30 dana Disciplinski organi će preduzeti energično i dosledno sankcionisanje uočenih povreda dužnosti advokata i advokatskih pripravnika.
Izvor: sajt Advokatska komora Beograda
Naslov: Redakcija
